Nhà giáo đi B - Mảnh ghép quan trọng tạo nên bản anh hùng ca của Nhà giáo Việt Nam

Sáng ngày 22/8, nhân dịp kỷ niệm 80 năm thành lập Bộ Quốc gia Giáo dục (nay là Bộ Giáo dục và Đào tạo), Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) tổ chức gặp mặt, tri ân 80 nhà giáo, đại diện cho 3.000 nhà giáo được điều động làm công tác giáo dục tại miền Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước – nhà giáo đi B.

Quang cảnh buổi gặp mặt

Những “chiến sĩ trên mặt trận văn hóa – giáo dục”

Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Thường trực Bộ GDĐT Phạm Ngọc Thưởng cho biết: lịch sử dân tộc Việt Nam là lịch sử của những trang sử vàng đấu tranh kiên cường, bất khuất để giành độc lập, tự do. Trong đó luôn có sự đóng góp quan trọng của ngành Giáo dục, cụ thể là của các nhà giáo.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, để giành độc lập tự do, thống nhất đất nước, khi đồng bào miền Nam yêu cầu sự chi viện, hỗ trợ của đồng bào miền Bắc, thì bên cạnh những đoàn quân ra trận vào miền Nam chiến đấu, đã có một lực lượng đặc biệt – những nhà giáo đi B – cũng là những “chiến sĩ trên mặt trận văn hóa – giáo dục” tại vùng giải phóng ở miền Nam.

Thứ trưởng Thường trực Bộ GDĐT Phạm Ngọc Thưởng phát biểu tại buổi lễ

Từ đầu những năm 1960, nhu cầu về cán bộ giáo dục và giáo viên ở vùng giải phóng ở miền Nam trở nên cấp bách; đáp lời kêu gọi của Đảng, Nhà nước và nhân dân miền Nam ruột thịt, hàng nghìn cán bộ, giáo viên, sinh viên mới tốt nghiệp của các trường sư phạm ở miền Bắc đã viết đơn tình nguyện, sẵn sàng rời xa gia đình, tạm biệt bục giảng thân thuộc, nhận nhiệm vụ lên đường vào chiến trường miền Nam.

Theo các tài liệu lưu trữ, từ năm 1961 đến tháng 12 năm 1974, đã có nhiều đợt cán bộ giáo dục và giáo viên với tổng cộng hơn 3.000 nhà giáo đã tình nguyện và được Bộ Giáo dục điều động đi vào chiến trường miền Nam (ký hiệu gọi là đi B).

“Mỗi người trong số họ là một câu chuyện riêng, nhưng tất cả đều chung một lý tưởng: đem ánh sáng tri thức, khoa học, gieo mầm trí tuệ, cho cán bộ, chiến sĩ, và con em nhân dân vùng giải phóng ở miền Nam, góp phần đào tạo thế hệ trẻ, nuôi dưỡng khát vọng độc lập, tự do cho đồng bào vùng giải phóng, đáp ứng nhu cầu bồi dưỡng nguồn nhân lực cho cuộc kháng chiến lâu dài, gian khổ, chuẩn bị cho yêu cầu tái thiết đất nước trong tương lai, thể hiện tầm nhìn chiến lược của đất nước”, Thứ trưởng Thường trực xúc động bày tỏ.

Các nhà giáo đi B tại buổi gặp mặt

Theo Thứ trưởng Thường trực, nhắc đến nhà giáo đi B là nhắc đến những chuyến hành quân đi bộ vượt dãy Trường Sơn hùng vĩ, hiểm trở. Đó là những tháng ngày mà gian khổ, hiểm nguy dường như không có giới hạn.

Những nhà giáo đi B ra đi với rất nhiều vấn vương, day dứt nhưng vì Tổ quốc cần, vì con em đồng bào miền Nam ruột thịt, họ tạm quên đi tất cả, lên đường với niềm vui và lạc quan của tuổi trẻ mà sẵn sàng cống hiến, hy sinh. Với các nhà giáo đi làm nhiệm vụ ở miền Nam, họ không chỉ có dạy học, họ còn là người chiến sĩ khi giặc đến. Rất nhiều các thầy cô giáo đã là những chiến sĩ dũng cảm trong chiến đấu với quân giặc. “Những ký ức ấy, dù vui hay buồn, đều là mảnh ghép quan trọng tạo nên bản anh hùng ca của Nhà giáo Việt Nam”, Thứ trưởng Thường trực xúc động cho biết.

Các nhà giáo đi B tại buổi gặp mặt

Thứ trưởng Thường trực nhận định: chính với sự nỗ lực tuyệt vời của các Nhà giáo tại chỗ cùng với sự chi viện kịp thời, nhanh chóng của Bộ Giáo dục ở miền Bắc mà chỉ trong vòng 4 tháng, tất cả các trường học ở miền Nam sau giải phóng, đã được thiết lập lại bộ máy quản lý, lãnh đạo, sắp xếp lại đội ngũ giáo viên, giảng viên và các điều kiện học tập để đồng loạt khai giảng năm học như thường lệ, các học sinh, sinh viên được đi học bình thường. Sự thành công đó, có vai trò đóng góp quan trọng của các Nhà giáo đi B.

Là nguồn động lực, sinh lực cho toàn ngành Giáo dục hôm nay và mai sau

Nguyện kế thừa, tiếp bước, phát huy truyền thống của thế hệ đi trước, Thứ truởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng cho biết: với hơn 1,6 triệu nhà giáo hiện nay, ngành Giáo dục sẽ làm hết sức mình, tiếp tục tôn vinh những đóng góp của các thầy cô, bằng tất cả những hoạt động thiết thực và lâu dài trong sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ hôm nay.

“Mỗi một thời kỳ điều kiện khác nhau, nhưng các nhà giáo đi B luôn là nguồn động lực, sinh lực cho toàn ngành Giáo dục hôm nay và mai sau”, Thứ trưởng Thường trực nhấn mạnh.

Các nhà giáo chia sẻ tại buổi gặp mặt

Tại buổi gặp mặt, đại diện các nhà giáo đi B đã chia sẻ về những câu chuyện, ký ức xúc động trong thời gian điều động làm công tác giáo dục tại miền Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Nhà giáo Nguyễn Xuân Hải (Khánh Hoà), nguyên là giáo viên Vật lý, Trường cấp 3 Phổ Yên, Bắc Thái được điều động đi B vào tháng 12/1972 chia sẻ: Ngày còn là sinh viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội tôi luôn cháy bỏng nguyện vọng sâu sắc là trở về quê hương tham gia công tác, chiến đấu góp phần giải phóng miền Nam. Những cán bộ, giáo viên, đồng nghiệp của chúng tôi đã hi sinh ở chiến trường ngày ấy, để có ngày thống nhất, độc lập, tự do của đất nước hôm nay.

Xúc động chia sẻ niềm vui ngày gặp gỡ, nhà giáo Hà Ngọc Đào (Bình Định), nguyên là giáo viên trường Cấp 3 Nông Cống, Thanh Hoá bày tỏ: “Được gặp lại nhau ở đây là vinh dự, tự hào, là hạnh phúc lớn lao của chúng tôi”.

Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng trao tặng vinh danh các nhà giáo đi B

Thầy Hà Ngọc Đào xúc động nói: “Đoàn quân nhà giáo đi B hăm hở, phấn khởi, có vẻ “nhẹ tựa lông hồng” năm ấy thực ra không phải không có những ưu tư, suy nghĩ. Chúng tôi biết rõ “đi B” sẽ có người không trở về, có người trở về không còn nguyên vẹn. Nhưng vì lý tưở

ng giải phóng dân tộc, vì độc lập, tự do, vì người thầy giáo cũng là người cách mạng, người cộng sản”.

Thứ trưởng Lê Tấn Dũng trao tặng vinh danh các nhà giáo đi B

Tại buổi gặp mặt, để ghi nhận thành tích, tri ân sự cống hiến, hi sinh của các nhà giáo, Bộ GDĐT đã quyết định vinh danh 80 nhà giáo được điều động làm công tác giáo dục tại miền Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1961-1975) – nhà giáo đi B.

Lãnh đạo Bộ GDĐT chụp ảnh lưu niệm cùng các nhà giáo đi B